1. Thiết bị thuỷ bình là gì?
thiết bị thủy bình điện tử (máy thuỷ chuẩn) là một loại thiết bị trắc địa ứng dụng để đo độ chênh cao giữa những điểm trên mặt đất theo nguyên tắc tia ngắm ngắn nằm ngang và song song với mặt nước biển. Số đo từ máy sẽ tính ra được cao độ điểm cần dẫn tuyến. Độ chính xác của thiết bị thuỷ bình phụ thuộc vào những yếu tố như độ phóng đại của ống kính và độ nhạy bén của ống thăng bằng dài.
Trong ngành đo đạc, máy thuỷ bình cùng với thiết bị gps gps, máy toàn đạc điện tử, thiết bị định vị cầm tay GIS hay máy thuỷ văn là những thiết bị móc thường được ứng dụng nhiều nhất.
Hiện nay trên thị trường có rất nhiều thương hiệu máy thuỷ bình như: Hi-Target, Satlab, Leica, Nikon, Sokkia, Topcon, Pentax,…
2. Cấu tạo củaMáy Thuỷ Bình.
2.1. Một bộ máy thuỷ bình gồm các gì?
Một bộmáy thuỷ bình tiêu chuẩn sẽ gồm có những thiết bị sau:

  • máy thuỷ bình

  • Chân thiết bị

  • Hộp đựng máy

  • Mia nhôm (3m, 5m hoặc mia mã vạch với thiết bị thuỷ bình điện tử)

  • Quả dọi

  • Bộ vệ sinh và hiệu chỉnh thiết bị

  • Sách hướng dẫn dùng

2.2. Cấu tạo chi tiết của máy thuỷ bình.
máy thuỷ bình có cấu tạo gồm ba bộ phận chính là bộ phận ngắm, bộ phận cân bằng thiết bị và bộ phận cố định.

  • Bộ phận ngắm: ống kính, thị kính, vật kính và ốc điều quang. Phần ống kính tương tự như ống kính thiết bị kinh vĩ nhưng độ phóng đại ống kính máy lớn hơn và không có bàn độ đứng, trục ngắm ống kính luôn đưa về phương nằm ngang.

  • Bộ phận cân bằng: Tùy mẫu máy mà có thể là ổn định thủ công nhờ vít nghiêng, ống thuỷ dài hoặc ổn định tự động. Ngoài ba ốc cân bằng và ống thăng bằng tròn thì máy còn có ống thăng bằng dài, vít nghiêng hoặc thay vào đó là bộ phận tự chỉnh tiêu ngắm nằm ngang.

  • Bộ phận cố định: Hỗ trợ tương quan để thiết bị đo được chính xác và cân bằng những số liệu đo. Bộ phận này nằm cố định trong máy.

. Phân loại thiết bị thuỷ bình.
máy thuỷ bình thường được phân loại theo nguyên tắc hoạt động và theo độ chính xác.
3.1. Phân dòng theo quy tắc hoạt động.
Theo nguyên tắc hoạt động thì máy thuỷ bình được chia thành hai loại:

  • thiết bị thủy bình tự động: thiết bị được sử dụng các thao tác truyền thống để có được số liệu như đọc số trên mia bằng mắt, ghi vào sổ số liệu, tính toán các số liệu thu thập được. Nổi bật trong chiếc này là Leica NA720, Hi-Target HT32, Nikon AX- 2S, AC- 2S…


  • máy thủy bình điện tử: được thiết kế hiện đại bằng cách đọc số trên mia bằng tia hồng ngoại, số hiển thị trên màn hình LCD, số liệu được lưu trữ trong thẻ nhớ của máy và được đem ra cắm vào máy tính để xử lý, tính toán. Trong chiếc này có các chiếc máy như Leica DNA03, Leica Sprinter 250M, Topcon DL-101C…

ba.2. Phân chiếc theo độ chuẩn xác
máy thủy bình được phân dòng theo độ chính xác trên 1km, cụ thể như sau:

  • máy có độ chính xác thấp: Chỉ số đo lặp là 2.0mm - hai.5mm/km, gồm các chiếc như: Sokkia B40, Topcon AT-B4,… những thiết bị này chỉ ứng dụng trong các công trình nhỏ.

  • thiết bị có độ chính xác trung bình: Chỉ số đo lặp là 1.0mm – 2.0mm/km, gồm những mẫu như: Hi-Target HT32, Nikon AE-7C, Leica NA-730,… những thiết bị này được ứng dụng rộng rãi trong nhiều công trình.

  • thiết bị có độ chính xác cao: Sai số dưới 1.0mm/km gồm những loại như: Nikon AS-2C, Topcon AT-B2,Leica Spinter 250M... Những thiết bị này được ứng dụng trong các công trình lớn, cho kết quả chuẩn xác và hiệu quả hơn.

4. Một số thương hiệu thiết bị thuỷ bình nổi tiếng hiện nay
bốn.1. Hi-Target:
Hi-Target là thương hiệu sản xuất các thiết bị đo đạc nổi tiếng đến từ Trung Quốc, với hơn 20 5 hoạt động trong lĩnh vực sản xuất và phân phối các máy đo đạc. Những sản phẩm của Hi-Target đã có mặt và được công nhận của người sử dụng về chất lượng, độ cân bằng của thiết bị.
Hiện nay thiết bị thuỷ bình nổi tiếng nhất mà Hi-Target đang cung cấp trên thị trường là máy thuỷ bình Hi-Target HT 32, với ống kính có độ phóng đại 32X cho khả năng đọc xa hơn, hình ảnh rõ nét hơn, cùng với đó HT 32 có độ chính xác rất cao khi sai số đo lặp đạt 1mm/km. Hi-Target HT 32 giúp người ứng dụng có được kết quả chính xác nhất và hiệu quả nhất trong công tác.

bốn.2. Satlab
Satlab là thương hiệu sản xuất thiết bị đo đạc đến từ Thuỵ Điển. Những sản phẩm so Satlab sản xuất có giá thành hợp lý, kèm theo sự đa dạng về dòng mã và chất lượng cân bằng. Chính vì vậy những thiết bị đo đạc do Satlab sản xuất đang được người tiêu ứng dụng trên toàn thế giới đón nhận.
Sản phẩm thiết bị thuỷ bình chủ đạo của thương hiệu Satlab hiện nay là: Satlab SAL 32

4.3. Leica
Leica là hãng sản xuất hàng đầu về chất lượng thiết bị khảo sát và đo đạc trắc địa đến từ Thuỵ Sỹ, trong đó thiết bị thủy bình điện tử Leica được đánh giá là có độ chuẩn xác cao, ổn định và chất lượng hàng đầu trên thế giới. Với nhiều tính năng ưu việt, đem lại dữ liệu đo đạc cực kỳ chuẩn xác, công nghệ hiện đại luôn thay đổi để bắt kịp xu hướng ngành trắc địa hiện nay.
Một số sản phẩm máy thuỷ bình mang thương hiệu Leica như: Leica NA 730Plus, Leica NA 728, Leica Sprinter 250M, ….

4.4.Nikon
Nikon là thương hiệu sản xuất thiết bị đo đạc nổi tiếng đến từ Nhật Bản, với nhiều sản phẩm đa dạng, độ chính xác cao. Nikon đang là sự lựa chọn hàng đầu của nhiều khách hàng tại Việt Nam và trên thế giới.
Một số sản phẩm máy thuỷ bình mang thương hiệu Nikon: Nikon AC-2S, Nikon AS-2C, Nikon AX-2S…

4.5. Sokkia
Sokkia là một thương hiệu đến từ Nhật Bản chuyên phân phối những máy đo lường trắc đạc. Những sản phẩm của Sokkia có độ cân bằng, độ chuẩn xác cao, giá thành hợp lý cũng có được niềm tin của rất nhiều khách hàng.
Một số sản phẩm máy thuỷ bình mang thương hiệu Sokia như: Sokkia B40, Sokkia B20A, Sokkia B30A….

4.6. Topcon
Topcon là thương hiệu chuyên sản xuất những thiết bị đo đạc nổi tiếng đến từ Nhật Bản. Với dòng mã đa dạng, chịu va đập, độ cân bằng và chính xác cao. Tại thị trường Việt Nam máy thuỷ bình Topcon cũng được rất nhiều khách hàng lựa chọn.
Một số sản phẩm thiết bị thuỷ bình mang thương hiệu Topcon: Topcon AT-B4A....

Ngoài ra còn có các thương hiệu máy thuỷ bình khác như: Bosch, Pentax, Geo-Fennel, Focus, Geomax…
5. Công dụng của máy thuỷ bình
5.1. Ứng dụng để truyền độ cao giữa hai điểm A, B
Khi muốn xác định độ chênh cao giữa 2 điểm A và B, kỹ sư có thể ứng dụng máy để ngắm và đọc số mia tại vị trí A (a) và vị trí B (b). Sau đó lấy a - b=c, kết quả có được là độ chênh cao giữa A, B, rồi lấy độ chênh cao c cộng với độ cao 1 trong hai điểm sẽ được độ cao của điểm còn lại.

5.2. Xác định cao độ của một vị trí
Phương pháp đo cao hình học có thể giải đáp cho các bài toán trắc địa yêu cầu độ chính xác như dẫn tuyến thuỷ chuẩn từ những điểm gốc về chân công trình hoặc dùng trong các công tác quan trắc lún.
5.3. Đo khoảng cách từ thiết bị đến mia
máy có công dụng đo khoảng cách từ thiết bị đến mia bằng hệ thống chỉ chữ thập khắc chuẩn xác với độ chuẩn xác hàng milimet. Đo khoảng cách bằng lưới chỉ chữ thập.
Theo công thức d=(a - b) x 100 (a là số đọc chỉ trên, b là số đọc chỉ dưới, 100 là hằng số nhân).
5.4. Đo góc
thiết bị thủy bình điện tử được sử dụng để đo góc làm phương hướng sơ bộ nhằm xác định hướng dễ dàng. Sai số cho phép của thiết bị này là nhỏ hơn 3mm.
5.5. Đo quan trắc lún
Trong thực tế sản xuất, đo cao hình học là phương pháp ứng dụng phổ biến nhất trong quan trắc độ lún. Chiếc thiết bị thuỷ bình sử dụng trong công việc đo quan trắc lún là mẫu có độ chuẩn xác cao như: Leica NA2, Leica NAK2.
6. Máy thuỷ bình được dùng trong những lĩnh vực nào
Phạm vi sử dụng của thiết bị thuỷ bình rất rộng, được sử dụng trong rất nhiều lĩnh vực như:

  • Lĩnh vực xây dựng: thiết bị thuỷ bình ứng dụng để xác định độ cao dầm sàn, bulong, chuyển cao độ thiết kế ra thực địa….

  • Lĩnh vực thi công hạ tầng: đường giao thông...

  • Lĩnh vực xây dựng lưới: thiết bị thuỷ bình là thiết bị không thể thiếu trong việc xây dựng lưới khống chế cao độ.

  • Đo quan trắc lún các công trình.

  • San lấp mặt bằng.

7. Một số sản phẩm thiết bị thuỷ bình đang được ưa chuộng tại Việt Nam

  • máy thuỷ bình điện tử Leica Sprinter 250M

  • máy thuỷ mình Leica NA 730Plus

  • thiết bị thuỷ bình Nikon AC-2S

  • máy thuỷ bình Topcon AT-B4A

  • máy thuỷ bình Sokkia B40A

8. Nên mua máy thuỷ bình giá rẻ ở đâu?